Việc chuyển đổi vườn tạp sang trồng cây ăn trái mang lại hiệu quả kinh tế cao cho gia đình anh Duyên

 

 

Đối với huyện Cát Tiên, nông nghiệp đóng vai trò chủ lực trong cơ cấu kinh tế. Tuy nhiên, diện tích vườn hộ, vườn tạp kém hiệu quả còn khá nhiều. Tháng 4/2020, huyện Cát Tiên tiến hành xây dựng Kế hoạch thực hiện cải tạo vườn hộ, vườn tạp và xây dựng vườn mẫu năm 2020, với mục đích tập trung các giải pháp, nguồn lực, đầu tư thâm canh hoặc chuyển đổi sang các loại cây trồng có năng suất, chất lượng, có giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện sản xuất của từng địa phương và nhu cầu của thị trường, nhằm tăng giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích.

 

Việc cải tạo thực hiện đối với những vườn hộ, vườn tạp đang canh tác xen ghép nhiều loại cây trồng nhưng không được đầu tư chăm sóc đúng mức, giá trị thu nhập thấp. Những vườn này sẽ được thiết kế lại, lựa chọn cây trồng chính - cây trồng xen phù hợp, cải tạo tỉa thưa và áp dụng các biện pháp kỹ thuật thâm canh (phòng trừ sâu bệnh, chăm sóc phân bón, tưới tiêu...) để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm và tăng giá trị thu nhập.

 

Đối với những vườn hộ, vườn tạp đang canh tác những loại cây trồng trên đất bằng phẳng có giá trị kinh tế thấp, không ổn định và không có lợi thế cạnh tranh như cây mỳ, mía, điều... sẽ được chuyển đổi bằng các loại cây có giá trị kinh tế cao, những cây trồng có lợi thế, phù hợp với định hướng phát triển của địa phương và nhu cầu của thị trường như cây ăn quả, cây công nghiệp (dâu, cà phê, ca cao...), cây kiểng, cây rau ôn đới (rau lagim, rau lấy hạt). Áp dụng các biện pháp kỹ thuật trong canh tác, khuyến khích ưu tiên ứng dụng công nghệ cao trong chăm sóc và phòng trừ dịch bệnh.

 

Năm 2020, huyện Cát Tiên xác định thực hiện cải tạo, chuyển đổi cây trồng vườn hộ, vườn tạp với diện tích 100 ha/7 xã, thị trấn. Kinh phí thực hiện là 500 triệu đồng. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí mua cây giống với định mức 5 triệu đồng/ha; phần còn lại Nhân dân tự thực hiện chương trình. 9 tháng đầu năm, toàn huyện đã thực hiện cải tạo, chuyển đổi trên 100 ha.

 

Tại xã Đức Phổ - địa phương được chọn để xây dựng các mô hình điểm trong công tác cải tạo vườn hộ, vườn tạp theo kế hoạch của huyện, công tác tuyên truyền, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ sản xuất mới được đẩy mạnh. Theo kế hoạch, năm 2020, xã Đức Phổ tiến hành cải tạo 30 ha. Ông Lê Doãn Lợi - Phó Chủ tịch UBND xã Đức Phổ cho biết: So với những vườn trồng mì, bắp, điều trước đây, diện tích được chuyển đổi sang trồng cây ăn trái mang lại hiệu quả cao gấp nhiều lần. Việc cải tạo, chuyển đổi vườn hộ, vườn tạp đã trở thành phong trào thi đua của nông dân trong xã. 

 

Trong khu vườn rộng 1,1 ha trồng sầu riêng, măng cụt, chôm chôm, bưởi da xanh,... ; anh Phạm Thanh Duyên (51 tuổi, Thôn 1, xã Đức Phổ) cho biết đã bắt đầu thực hiện chuyển đổi từ những năm 2001 khi trồng tiêu không thành công. Tuy nhiên, đến năm 2017, anh mới đẩy mạnh cải tạo và hoàn thành chuyển đổi toàn bộ diện tích sang trồng cây ăn trái. Hiện tại, 50 gốc sầu riêng trong vườn đã cho thu, mang lại thu nhập từ 300 - 400 triệu đồng mỗi năm. 150 gốc sầu riêng còn lại và số măng cụt sẽ cho trái bói vào năm sau, hứa hẹn mang lại thu nhập xứng đáng với công sức mà gia đình anh đã bỏ ra.

 

 

Theo ông Trần Quang Trừng, từ năm 2017, huyện Cát Tiên đã mạnh dạn đưa ra hình thức “hỗ trợ sau đầu tư” cho việc chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp, tức thực hiện theo phương châm: Người dân chuyển đổi cây trồng, Nhà nước hỗ trợ tiền. Trên cơ sở nhu cầu, đăng ký của người dân, UBND các xã, thị trấn thực hiện việc khảo sát, lựa chọn các hộ đủ điều kiện để tham gia chương trình. Nhân dân tự mua cây giống, vật tư nông nghiệp trồng và chăm sóc. Nhà nước hỗ trợ kinh phí với định mức hỗ trợ 5 triệu đồng /ha và không quá 2 ha với mỗi hộ.

 

Sau khi người dân hoàn thành việc cải tạo vườn hộ, vườn tạp, Nhà nước tiến hành nghiệm thu và hỗ trợ bằng tiền mặt cho các hộ nông dân. Tuy nhiên, cây giống phải được đảm bảo lấy từ các cơ sở gieo ươm cây giống đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng theo quy định, đã công bố tiêu chuẩn chất lượng giống và được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thông báo tiếp nhận.

 

Bên cạnh đó, việc “lấy mô hình nông dân hướng dẫn nông dân” được các địa phương đẩy mạnh bằng cách tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về các mô hình và sản phẩm từ các mô hình đã chuyển đổi có hiệu quả, giúp người dân hiểu rõ công tác cải tạo, chuyển đổi vườn hộ, vườn tạp, đồng thời tham khảo, học tập và vận dụng, nhân rộng.

 

Trên diện tích 5 sào đất đang chuẩn bị trồng mít, dừa, sầu riêng, bưởi da xanh, bà Nguyễn Thị Hót (60 tuổi, thôn Trung Hưng, xã Gia Viễn) chia sẻ: “Thời gian gần đây, tôi thấy nhiều người chuyển đổi trồng bắp sang trồng cây ăn trái, mang lại hiệu quả kinh tế cao nên tôi cũng học tập và làm theo”. Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn xã Gia Viễn đã có khoảng 35 ha diện tích được chuyển đổi sang trồng cây ăn trái. Ông Nguyễn Đình Lập - Chủ tịch UBND xã Gia Viễn cho biết: Chủ trương hỗ trợ sau đầu tư được người dân đồng tình, tích cực hưởng ứng và tạo hiệu quả khi đáp ứng được nhu cầu của người dân, tránh phát sinh chi phí trung gian, vận chuyển. Đây được xem là cú hích, tạo động lực để Nhân dân mạnh dạn chuyển đổi. 

 

“Để phát huy hiệu quả của quá trình cải tạo, chuyển đổi vườn hộ, vườn tạp, trong thời gian tới, huyện Cát Tiên tiếp tục ưu tiên công tác khuyến nông, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho Nhân dân, chú trọng công tác bảo vệ thực vật trong quá trình sản xuất. Đồng thời, hỗ trợ người dân tiếp cận các nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để đẩy mạnh đầu tư phát triển sản xuất” - ông Trần Quang Trừng khẳng định.