Phác thảo bức tranh nông thôn mới Lâm Ðồng

 

Chú trọng công tác tuyên truyền, xây dựng mô hình 

 

Thực hiện phong trào thi đua “Cùng cả nước, Lâm Đồng chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn II (2016 - 2020), năm 2017 các phong trào thi đua, các cuộc vận động gắn với xây dựng nông thôn mới (NTM) tiếp tục được các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể triển khai đồng bộ trong hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. 
 

Giai đoạn 2010 - 2016, toàn tỉnh huy động được trên 41.600 tỷ đồng cho xây dựng NTM. Trong đó, vốn ngân sách Nhà nước 4.700 tỷ đồng (chiếm 11,3%), vốn đóng góp của cộng đồng dân cư 9.400 tỷ đồng (chiếm 22,6%), vốn huy động từ tổ chức, doanh nghiệp, hợp tác xã 4.800 tỷ đồng (chiếm 11,54%), dư nợ cho vay xây dựng NTM tại 117 xã 22.700 tỷ đồng (chiếm 54,56%). Năm 2017, ước toàn tỉnh huy động cho xây dựng NTM 9.641,277 tỷ đồng.

Phong trào thi đua “Dân vận khéo” xuất hiện 46 mô hình (31 tập thể, 10 cá nhân) có sức lan tỏa mạnh mẽ, vận động các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia đóng góp tiền của, công sức trong thực hiện các tiêu chí NTM. Qua phong trào, đề nghị UBND tỉnh tặng Bằng khen 22 mô hình trong năm 2017. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh phối hợp tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 16-CT/TU ngày 17/2/2017 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” (TDĐKXDNTM, ĐTVM). Tổ chức lễ phát động, ký kết giao ước thi đua toàn tỉnh và các địa phương, cơ sở; xây dựng 26 mô hình điểm thực hiện cuộc vận động (2 mô hình cấp huyện, 24 mô hình cấp xã). Hướng dẫn xây dựng 376 mô hình trên các lĩnh vực phát triển kinh tế, giúp nhau thoát nghèo, đảm bảo an ninh - trật tự, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường…; đã thẩm định và công nhận 12 mô hình tiêu biểu cấp tỉnh. Các cấp Hội Nông dân tổ chức 2.002 buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, bảo vệ môi trường,… cho 93.787 lượt hội viên, nông dân. Xây dựng 307 mô hình kinh tế có hiệu quả (194 mô hình trồng trọt, 62 mô hình chăn nuôi, 11 mô hình thủy sản, 23 mô hình dịch vụ và ngành nghề) và 133 mô hình bảo vệ môi trường nông thôn. Vận động 130.758 hộ hội viên tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách trong xây dựng NTM. Ban Thường vụ Hội LHPN tỉnh xây dựng kế hoạch, tổ chức lễ phát động, ký kết giao ước thi đua thực hiện Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” gắn với Cuộc vận động “TDĐKXDNTM, ĐTVM”. Phong trào “Tuổi trẻ Lâm Đồng chung tay xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020” tiếp tục được tuyên truyền, phát động với những công việc, mô hình cụ thể như: “Mỗi đoàn viên thanh niên gắn với một phần việc, mỗi tổ chức cơ sở  đoàn gắn với một công trình”, “Đoạn đường Thanh niên tự quản”, “Thứ bảy tình nguyện”, “Chủ nhật xanh”,... xây dựng lực lượng tình nguyện viên trong các hoạt động an ninh, trật tự xã hội, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đồng thời duy trì 197 đội hình thanh niên xung kích an ninh, 313 đội hình thanh niên xung kích ATGT, bảo vệ môi trường, duy trì hoạt động tốt chi đoàn dân quân tự vệ,...

 

 

Để nâng cao hiệu quả của công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện Chương trình năm 2017, Tỉnh ủy và UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo thực hiện các Nghị quyết, chương trình, đề án phục vụ cho Chương trình xây dựng NTM và tái cơ cấu ngành nông nghiệp. 

 

Đó là: Nghị quyết số 05-NQ/TU của Tỉnh ủy về phát triển nông nghiệp toàn diện, bền vững và hiện đại giai đoạn 2016 - 2020 và định hướng đến năm 2025; Đề án phát triển đường giao thông nông thôn; Đề án phát triển hệ thống ao, hồ nhỏ; Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững trên địa bàn tỉnh đến năm 2020; Đề án hỗ trợ phát triển sản xuất và dịch vụ nông thôn. Riêng năm 2017, UBND tỉnh ban hành và chỉ đạo thực hiện Đề án xã hội hóa, khuyến khích đầu tư, quản lý, khai thác công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung giai đoạn 2017 - 2020; Đề án phát triển kinh tế hợp tác tỉnh Lâm Đồng đến năm 2020; tiếp tục chỉ đạo xây dựng Đề án thí điểm huyện Đức Trọng xây dựng NTM trong quá trình đô thị hóa, Đề án “Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm” tỉnh Lâm Đồng giai đoạn 2017 - 2020, Đề án xây dựng huyện Đơn Dương là huyện NTM kiểu mẫu và mỗi huyện, thành phố xây dựng 1 xã NTM kiểu mẫu. Tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách để phù hợp với các quy định của Trung ương và điều kiện đặc thù của tỉnh. 

 

 

Chương trình xây dựng NTM tập trung cho các công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống, sản xuất của người dân tiếp tục được ưu tiên đầu tư, phát triển (trong đó ưu tiên đầu tư cho các xã đặc biệt khó khăn, xã nghèo và xã đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2017) để nâng cao chất lượng và hoàn thành các tiêu chí NTM theo kế hoạch. UBND tỉnh chỉ đạo ưu tiên phân bổ, sử dụng nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia, từ ngân sách tỉnh để đầu tư thông qua các đề án, dự án về giáo dục, giao thông, y tế, chương trình kiên cố hóa kênh mương, thủy lợi, đào ao, hồ nhỏ,… Các địa phương có nhiều giải pháp về huy động nguồn lực, phương thức thực hiện thi công và giám sát thi công đảm bảo nâng cao hiệu quả đầu tư và chất lượng công trình.

 

Trong năm 2017, tổng kế hoạch vốn đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước thực hiện Chương trình 1.307,718 tỷ đồng phân bổ cho các xã để thực hiện đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong đó: vốn hỗ trợ trực tiếp cho Chương trình 279,577 tỷ đồng (ngân sách Trung ương: 69,41 tỷ đồng, ngân sách tỉnh: 70 tỷ đồng, ngân sách huyện, xã: 140,167 tỷ đồng); vốn lồng ghép 983,141 tỷ đồng, thưởng công trình phúc lợi từ nguồn Trung ương 45 tỷ đồng. Các xã trong tỉnh đã đầu tư xây dựng, nâng cấp, sửa chữa 233 công trình/195,17 km đường giao thông nông thôn, 75 m cầu; 31 công trình thủy lợi, nước sạch; 12 nhà văn hóa xã, 52 nhà văn hóa thôn; 11 km đường dây điện, 36 trường học các cấp và nhiều công trình phúc lợi khác... Chương trình xây dựng NTM thiết thực góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo. Tổng số hộ nghèo toàn tỉnh đến 10/11/2017 còn 12.100 hộ, chiếm 3,94% (giảm so với 2016 là 1,25%), trong đó hộ nghèo là đồng bào DTTS còn 8.540 hộ, chiếm 12,19%. Công tác bảo trợ xã hội được thực hiện. Chương trình 135, Chương trình xóa nhà tạm và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo tiếp tục được quan tâm thực hiện, như hỗ trợ phát triển sản xuất, giao khoán bảo vệ rừng, đào tạo nghề… 

 

 

Tuy đạt một số kết quả tích cực nhưng Chương trình xây dựng NTM năm 2017 vẫn còn một số hạn chế: Công tác bảo vệ môi trường nông thôn tuy được quan tâm, nhưng chưa có giải pháp thực hiện hiệu quả. Nhiều xã tiêu chí môi trường tuy đã đạt nhưng chưa thực sự bền vững, kể cả đối với những địa phương (huyện, xã) đạt chuẩn NTM. Bên cạnh đó, việc phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị vẫn hạn chế; thu hút đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn chưa tương xứng. 

 

Mục tiêu đến năm 2020, Lâm Đồng phấn đấu có ít nhất 110 xã (94% tổng số xã) và từ 6 huyện trở lên đạt chuẩn huyện NTM (riêng huyện Lạc Dương và Đam Rông có ít nhất 50% số xã đạt chuẩn NTM); bình quân toàn tỉnh đạt trên 18 tiêu chí/xã. Xây dựng huyện Đơn Dương thành huyện NTM kiểu mẫu. Các huyện còn lại, thành phố Đà Lạt và Bảo Lộc chọn ít nhất 1 xã để xây dựng xã NTM kiểu mẫu. Cơ bản hoàn thành các công trình thiết yếu đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất và đời sống của cư dân nông thôn như: giao thông, điện, nước sinh hoạt, trường học, trạm y tế xã. Nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn: đến năm 2020, giá trị sản xuất nông nghiệp trên một đơn vị diện tích đạt 170 triệu đồng/ha/năm, GRDP bình quân đầu người đạt 70 - 73 triệu đồng, chỉ tiêu giảm nghèo hàng năm giảm từ 1,5 - 2%, riêng vùng đồng bào DTTS giảm từ 2 - 3%; tỷ lệ dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt trên 90%, sử dụng nước sạch đạt trên 45%.

 

Trong năm 2018, tỉnh đề ra mục tiêu: Phấn đấu có thêm ít nhất 12 xã đạt 19/19 tiêu chí NTM. Lũy kế đến cuối năm 2018 có từ 88 xã trở lên đạt chuẩn NTM; số tiêu chí bình quân mỗi xã đạt từ 17,5 tiêu chí trở lên. Huyện Đức Trọng đạt chuẩn NTM. Đối với các xã, huyện đã đạt chuẩn NTM, tiếp tục hoàn thiện (theo Bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020) và nâng cao chất lượng các tiêu chí. Tiến hành xây dựng huyện Đơn Dương là huyện NTM kiểu mẫu và huyện Đức Trọng là huyện NTM trong quá trình đô thị hóa. Các huyện còn lại và thành phố Đà Lạt, Bảo Lộc, mỗi địa phương xây dựng ít nhất 1 xã NTM kiểu mẫu.

 

Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2018 - 2020 được Lâm Đồng xác định một số nhiệm vụ trọng tâm; trong đó chú trọng đẩy mạnh phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập. Thực hiện nhiệm vụ này, tỉnh tập trung phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân, thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng NTM. Trọng tâm là phát triển nông nghiệp ứng dụng CNC để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng thu nhập cho người dân. Hỗ trợ hình thành các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ đối với các sản phẩm chủ lực, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và thích ứng với biến đổi khí hậu, trước hết tập trung vào các nhóm sản phẩm chủ lực. Thực hiện có hiệu quả Đề án phát triển kinh tế hợp tác tỉnh Lâm Đồng đến năm 2020; xây dựng Đề án “Mỗi xã, phường một sản phẩm” tỉnh Lâm Đồng đến năm 2020; đẩy mạnh phát triển ngành nghề nông thôn, nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Thực hiện lồng ghép các chương trình, dự án trên địa bàn hỗ trợ phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập của người dân để tạo nguồn lực thực hiện Chương trình.

(Báo Lâm Đồng Online)